PHÍA CUỐI ĐÔI CÁNH

Đêm khuya, Thịnh Viễn Thời viết xong báo cáo bay, tiện tay mở Weibo của mình, trong vô số tag chợt phát hiện một vị nhiếp ảnh gia hàng không có hoạt động mới, là ảnh chụp chuyến bay đầu tiên của Nam Trình. Hồi tưởng lại buổi tiệc mừng công, Trình Tiêu trêu chọc anh về vụ bay tầm thấp, trong đầu anh bất giác hiện lên lần đầu gặp gỡ với giọng nữ trên sóng vô tuyến…

Thời gian quay ngược lại nửa năm trước, trong lúc Thịnh Viễn Thời chấp hành nhiệm vụ cho một chuyến bay quốc tế.

Khoảng thời gian đó, Thịnh Viễn Thời không những phải phụ trách toàn bộ sự vụ của tổ bay bên phía Trung Nam, mà còn phải để ý đến việc tuyển chọn và huấn luyện phi công cho Nam Trình đang trong giai đoạn kiến thiết, rồi lại phải chấp hành nhiệm vụ bay tuyến quốc tế của Trung Nam, thật sự chỉ hận không thể phân thân. Thế nên, mỗi lần anh mở máy, đều có vô số tin nhắn và cuộc gọi nhỡ hiện ra.

Chẳng có thời gian hồi âm từng tin nhắn một, anh chỉ có thể đăng một dòng trạng thái ngay sau khi hạ cánh: “Bay bình an!”, dường như là mượn việc báo bình an để nói với những người cần tìm anh: Come on, tôi mở máy rồi đây.

Thậm chí Cố Nam Đình cũng cảm thấy áy náy, muốn hủy bỏ lịch làm việc của anh, để anh chỉ tập trung vào kế hoạch kiến thiết Nam Trình. Nhưng Thịnh Viễn Thời lại kiên trì muốn bay, anh nói: “Anh mời em về làm đội trưởng đội bay, em không thể phụ chức trách với tiền lương anh cho được, cũng là để dùng hiệu suất công việc thực tế làm cho mấy cái tên không phục kia câm miệng! Nếu không em thật sự không tài nào đảm bảo, một ngày nào đó, đối mặt với đám tẩm ngẩm tầm ngầm kia, em sẽ không màng thân phận mà nghiền nát bọn họ chỉ trong một giây. Nói cho cùng thì, khả năng kiềm chế của em đến đâu, trong lòng em hiểu rõ.”

Nếu không vì Cục có hạn chế giờ bay một cách nghiêm ngặt, bằng sự cố chấp của anh, Cố Nam Đình còn cho rằng anh sẽ nhận nhiệm vụ bay thông ngày thông đêm. Chàng trai hiếu thắng hơn cả mình hồi trẻ này, khiến Cố Nam Đình ý thức được rằng, hành động không quản bất cứ giá nào cũng phải giành giật được anh về nước, là vô cùng đáng giá.

Một buổi sớm yên tĩnh, Thịnh Viễn Thời nhận chuyến bay thẳng từ Zurich về thành phố G, lúc máy bay tiến vào giai đoạn hạ cánh, anh phát hiện đèn hạ cánh có hiện tượng bất thường, “Đài quan sát thành phố G, Trung Nam 8677, đèn hạ cánh của tôi không sáng, xin bỏ qua tiến trình hạ cánh, thực hiện bay tầm thấp kiểm tra bằng mắt.”

Một giọng nữ xuất hiện trên sóng truyền, cô nói: “Đài quan sát thành phố G đã nhận được, Trung Nam 8677, ừm, chờ một chút…”

Kiểm soát viên không lưu nói chờ một chút, thông thường là đang suy nghĩ. Mà một chữ “ừm” của cô khiến “tài xế già” Thịnh Viễn Thời ý thức được, người đang cùng mình nói chuyện, là một nhân viên kiến tập nghiệp vụ non nớt.

Đèn hạ cánh không sáng, chứng tỏ càng hạ cánh chưa thả ra, máy bay không thể tiến hành hạ cánh một cách bình thường được, là một tình huống vô cùng nghiêm trọng, bất cứ phi công nào gặp phải trường hợp này cũng đều không thể thoải mái nổi. Thịnh Viễn Thời bình tĩnh đáp lại: “Trung Nam 8677, nghe cô chỉ huy.”, giọng nói không có chút hoảng sợ.

Vốn tưởng rằng ít nhất phải đợi một lúc, sau đó sẽ có một kiểm soát viên chính thức hỗ trợ cho anh tiến hành bay tầm thấp, kết quả, người ra huấn lệnh vẫn là cô, “Trung Nam 8677, tiến hành bay tầm thấp ở đường băng 26 bên trái, duy trì độ cao 200m, tôi sẽ giữ liên lạc với anh.”

Thịnh Viễn Thời chấp hành huấn lệnh, tiến hành kiểm tra tầm thấp.

Sau khi máy bay tiếp cận sân bay, nữ thực tập sinh nói với anh thông qua sóng vô tuyến, “Trung Nam 8677, tôi quan sát thấy ba bánh của càng đều buông bình thường, đội bảo dưỡng mặt đất cũng quan sát được là hoàn toàn bình thường, nhưng nó có khóa hay không, chúng tôi không thể xác định được.”

Sở dĩ cô bảo anh chờ một chút, là để chỉ huy máy bay khác nhường đường cho anh, rồi thông báo bộ phận bảo dưỡng đến bên cạnh đường băng quan sát trực tiếp tình trạng của càng hạ cánh, còn cô cũng dùng kính viễn vọng quan sát từ tháp chỉ huy, cũng là dùng một phút ngắn ngủi để điều chỉnh cảm xúc. Thịnh Viễn Thời cảm thấy, kiểm soát viên này có tố chất tâm lý không tồi, khả năng ứng biến cũng rất linh hoạt.

Anh hồi âm: “Trung Nam 8677 đã nhận, phán đoán là cảm biến trục trặc, tôi sẽ thu vào thả ra mấy lần thử xem.”, sau đó xin bay ở độ cao không ảnh hưởng đến hoạt động của các máy bay rời và về cảng, dựa vào bảng kiểm tra càng hạ cánh, thử thu vào buông ra, lại thu vào buông ra một lần nữa.

May mà sau một hồi lo lắng, đèn hạ cánh đã khôi phục bình thường, có thể giao việc hạ cánh lại lần nữa cho đài quan sát, Thịnh Viễn Thời thông báo: “Trung Nam 8677, càng hạ cánh đã được khóa.”

Sóng truyền yên tĩnh hai giây, chỉ có tiếng hít thở nhè nhẹ vọng vào tai Thịnh Viễn Thời, khoảnh khắc đó, anh chợt có ảo giác bất an. Nhưng anh còn chưa kịp suy nghĩ nhiều, nữ thực tập sinh kia đã ra huấn lệnh tiếp đất. Chờ Thịnh Viễn Thời thiết lập thông số qua hệ thống hạ cánh[1], đối phương ra huấn lệnh cuối cùng, “Trung Nam 8677, radar ngừng hoạt động, mặt đất lặng gió, có thể tiếp đất.”

Lúc ấy đúng vào giai đoạn mấu chốt của quá trình tiếp đất, Thịnh Viễn Thời không kịp nói một câu “Cảm ơn.”.

Máy bay tiếp đất an toàn, sau khi tất cả hành khách và thành viên tổ bay xuống khỏi cabin, Thịnh Viễn Thời vẫn ngồi ở khoang điều khiển, cách thiết bị chắn gió nhìn về phía đài quan sát ở trục trung tâm sân bay, trong đầu vẫn văng vẳng giọng nói của nữ thực tập sinh kia. Giọng nói ấy, tới khi xong việc, ngẫm nghĩ lại, anh mới cảm thấy vô cùng quen thuộc. Nhưng đã quá lâu rồi, anh không dám xác nhận.

Trở về lại nghĩ tới, Thịnh Viễn Thời thêm một lần nữa phủ định suy đoán của mình. Anh cho rằng không có khả năng! Tuyệt đối không cần phải đi xác nhận!

Chắc chắn như vậy, kiên quyết như thế.

Vậy mà vẫn nhớ kĩ giọng nói ấy.

Đáng tiếc là, nửa năm trôi qua, anh không còn gặp lại cô trên sóng vô tuyến nữa, chỉ thỉnh thoảng nghe học trò Tùng Lâm nhắc tới, rất nhiều phi công đều bị trúng tiếng sét ái tình với giọng nói của một nữ nhân viên kiến tập ở đài quan sát, thậm chí còn có người chủ động đi hỏi thăm tên của cô gái đó, nghe nói cô tên là… Như Hoa.

Hẳn là một biệt danh, trong đó ẩn chứa cả ý bình phẩm, dường như không cần phải nói tường tận. Mà rõ ràng Thịnh Viễn Thời có rất nhiều cơ hội để đến đài quan sát, nhưng anh đều lẳng lặng từ bỏ. Là sợ thất vọng, hay là thế nào… Anh đều không thể giải thích nổi.

Cho đến khi chuyến bay đầu tiên quay về, trên sóng truyền, giọng nói đó chúc mừng chuyến bay của anh thành công viên mãn, cũng gọi anh là “cơ trưởng Thịnh”, cảm xúc đè nén bấy lâu nay mới bất chợt bùng nổ, suýt chút nữa Thịnh Viễn Thời không khống chế được. Anh cứ có cảm giác, những suy đoán mà trước đó mình phủ nhận lại đang được chứng thực.

Thịnh Viễn Thời chia sẻ lại loạt ảnh nhiếp ảnh gia kia chụp lúc máy bay thực hiện bay tầm thấp, không viết bất kỳ chữ nào, chỉ có một chuỗi dấu ba chấm.

Những lời chưa nói hết đó, anh muốn đợi đến khi gặp mặt sẽ trực tiếp nói ra.

Cứ vậy mà quyết định, gạt phăng đi những điều mình đã từng chắc chắn, quả quyết.

Vậy mà đương sự lại hoàn toàn không biết.

Hai giờ sáng, khi cả thành phố đã chìm vào giấc ngủ say, Nam Đình mở giao diện Weibo của Thịnh Viễn Thời ra, giữa những bình luận sôi nổi: “Cơ trưởng đỉnh nhất!”, “Yêu anh, thần tượng của em!”, “Em cũng đã từng mơ được bay.”, cô lẳng lặng lưu lại những bức ảnh chụp máy bay ở tầm thấp. Nam Đình vô cùng cảm ơn nhiếp ảnh gia đã chụp lại được khoảnh khắc máy bay nghiêng thân mình, cô nhìn chăm chú không dời mắt, dường như có thể xuyên qua bức ảnh mà nhìn thấy dáng vẻ của người đang tập trung điều khiển chiếc máy bay … Quyến rũ biết bao.

***

Ngày hôm sau, lúc đến công ty, Thịnh Viễn Thời nhận được lời mời của trung tâm kiểm soát không lưu, bên đó hy vọng tập đoàn Trung Nam có thể cử vài phi công tới hỗ trợ họ hoàn thành bài huấn luyện mô phỏng thực tế cho các kiểm soát viên. Chủ trì cuộc họp của đội bay xong, Thịnh Viễn Thời liền lái xe đến sân bay.

Đứng dưới chân tháp chỉ huy của sân bay thành phố G, Thịnh Viễn Thời tự giễu mình quá nóng vội.

Thật ra, anh vốn không cần đích thân tới, chỉ cần dặn dò cấp dưới, đội bay sẽ căn cứ vào lịch làm việc để cử phi công đến. Vậy nên, khi chủ nhiệm họ Lâm của chi đoàn trạm kiểm soát không lưu nghe nói Trưởng đào tạo đội bay của Nam Trình đích thân tới, quả thật là quá ngỡ ngàng, tiếp đón anh vô cùng nhiệt tình, “Cảm ơn Thịnh tổng đã giúp đỡ công tác kiểm soát không lưu của chúng tôi.”

Thịnh Viễn Thời bắt tay với ông ấy, giọng điệu điềm đạm khiêm tốn, “Có cơ hội để phi công hiểu về quy trình làm việc của kiểm soát viên không lưu, cũng là một cách để giao lưu học hỏi, miễn cho có lúc bị hoãn chuyến lại có người hiểu lầm là trung tâm kiểm soát chỉ huy lung tung.”

Phi công là con cưng của ngành, đây là điều mà mọi người đều biết. Nhưng lên trời, họ lại không thể tùy ý bay lượn như chim, mà phải tuyệt đối phục tùng chỉ huy của kiểm soát viên không lưu, điều này tạo nên rất nhiều sự va chạm giữa đôi bên. Vì thế, cho tới nay, quan hệ giữa phi công và kiểm soát không lưu luôn ở trạng thái gượng gạo “Không đối chọi gay gắt, nhưng cũng chẳng hòa hợp.”.

Chủ nhiệm Lâm không mấy lạ lẫm gì với kiểu hiểu lầm đau tim đó, ông khẽ thở dài, “Mỗi một huấn lệnh ảnh hưởng đến cả mấy trăm sinh mạng, cứ cho là kiểm soát viên không lưu có giữ cho tất cả máy bay không được lên cũng chẳng được xuống, thì cũng sẽ không ra chỉ thị lung tung đâu. Thịnh tổng, anh thử nghĩ mà xem, một cánh sân có đến tám cái máy bay, một tiếng trung bình ba mươi lăm máy bay ra vào cảng, chia ra thì chưa đến hai giây đã phải ra một huấn lệnh, áp lực lớn đến mức nào.”

Thịnh Viễn Thời cũng biết tiêu chuẩn đầu vào của ngành kiểm soát không lưu rất cao, sau khi lấy được giấy phép còn phải kiến tập một đến hai năm, thông qua đợt sát hạch cấp trợ lý và cấp chính thức mới có thể độc lập chỉ huy, nếu nghiệp vụ kém, có khi đến vài năm vẫn chưa được làm độc lập, dẫn tới việc thiếu hụt kiểm soát viên. Trong tình hình phát triển bùng nổ của ngành hàng không dân dụng, điều này là vô cùng bất lợi cho việc đảm bảo quy trình vận hành của trung tâm kiểm soát không lưu, vậy nên, xuất phát từ suy xét cho vấn đề an toàn bay, anh đồng ý hỗ trợ, “Cần phi công của chúng tôi làm gì, ông cứ nói nhé.”

Chủ nhiệm Lâm vô cùng cảm kích, “Lần này tiến hành đánh giá cấp bậc cho kiểm soát viên, ngoài thi vấn đáp và thi viết như bình thường, còn phải thực hành trong phòng mô phỏng…”

Nghe chủ nhiệm Lâm trình bày xong, Thịnh Viễn Thời hứa hẹn sẽ cử phi công đến hỗ trợ họ tiến hành huấn luyện thực tế đúng thời gian, đồng thời, anh đề nghị, “Có thể xin chi đoàn vào một thời điểm thuận tiện sắp xếp hoạt động tương tự để phi công của chúng tôi có cơ hội lên đài quan sát, đến gần với kiểm soát viên, trải nghiệm áp lực và niềm vui khi chỉ huy máy bay không?”

Hai mắt chủ nhiệm Lâm sáng lên, “Đương nhiên là được rồi, đôi bên hiểu nhau nhiều hơn, cũng giúp cho chúng tôi phục vụ phi công tốt hơn mà.”

Thịnh Viễn Thời đứng dậy, “Vậy thì phiền chủ nhiệm Lâm rồi.”

“Tất cả đều có lợi cho việc đảm bảo an toàn bay, trách nhiệm của chúng tôi mà.”, sau đó chủ nhiệm Lâm ngỏ lời mời, “Nếu Thịnh tổng không vội, bây giờ tôi sẽ đưa anh lên thăm quan tầng cao nhất nhé?”

Quả thật Thịnh Viễn Thời có ý muốn lên, chính suy nghĩ này đã thôi thúc anh đích thân đến đài quan sát, nhưng anh vẫn nói: “Để hôm khác đi, hôm nay không làm phiền chủ nhiệm Lâm nữa.”. Sau đó, anh xin một bản danh sách những kiểm soát viên kiến tập sẽ tham gia huấn luyện, dường như là muốn để mình có thời gian chuẩn bị tâm lý.

Một bản danh sách mà thôi, đương nhiên chủ nhiệm Lâm sẽ không keo kiệt mà không cho anh, thậm chí ông ấy còn chỉ vào tên của cô gái duy nhất và giới thiệu với đầy vẻ tự hào: “Cô bé đụng tên với Cố tổng này, bao nhiêu năm qua, đây là người thực tập trong thời gian ngắn nhất, biểu hiện lúc làm trợ lý rất xuất sắc, hẳn là sau khi hoàn thành cấp chính thức sẽ được chuyển sang đào tạo tiếp cận, gớm thật.”

Kiểm soát không lưu chia thành kiểm soát đài quan sát, kiểm soát tiếp cận, kiểm soát mặt đất, mỗi khâu kiểm soát đều có trách nhiệm với khu vực và độ cao tương ứng. Theo Thịnh Viễn Thời biết, người tốt nghiệp ngành kiểm soát không lưu của Học viện hàng không có thể làm ở đài quan sát, cũng có thể làm kiểm soát mặt đất, nhưng không thể trực tiếp trở thành kiểm soát viên tiếp cận. Chẳng phải công việc kiểm soát phân thành năm bảy loại, mà là quá trình sàng lọc nhân sự của trung tâm kiểm soát không lưu là như vậy. Làm ở đài quan sát hay mặt đất chưa chắc đã có thể trở thành kiểm soát viên tiếp cận, nhưng kiểm soát viên tiếp cận thì chắc chắn đã từng làm ở đài quan sát hoặc mặt đất. Vì đài quan sát chỉ làm nhiệm vụ trong một hai phút lúc máy bay khởi hành, cơ sở tiếp cận lại phải liên tục giao tiếp với máy bay vô cùng lâu, bất kể là cường độ làm việc hay áp lực chỉ huy, đều là điều mà các kiểm soát viên khác không thể so bì được.

Nỗi vất vả của kiểm soát viên tiếp cận, người trong ngành đều công nhận. Vậy nên cho tới giờ, cơ sở kiểm soát tiếp cận của rất nhiều sân bay đều giống như sân bay thành phố G, không có nữ kiểm soát viên.

Vậy mà cô lại là cô gái đầu tiên được tiến cử cho sân bay thành phố G!

Mà lại cùng tên với Cố Nam Đình.

Có điều…

Nam Đình – cái tên này đối với Thịnh Viễn Thời mà nói, là hoàn toàn xa lạ.

Không phân rõ được là thất vọng nhiều hơn, hay là thứ cảm xúc kỳ lạ khác nhiều hơn.

Thịnh Viễn Thời nhìn thời gian huấn luyện mô phỏng thực tế, phát hiện hôm đó mình có lịch bay. Trên đường về công ty, anh gọi điện cho Trình Tiêu, “Nếu anh nhớ không nhầm thì hôm 20 em không phải bay, không bận gì đặc biệt thì dẫn đội đến đài quan sát hỗ trợ họ huấn luyện mô phỏng thực tế nhé.”

Trình Tiêu vừa nghe là đến đài quan sát liền nghĩ tới Nam Đình luôn, cô lập tức nhận lời, “Không thành vấn đề, giao cho em.”

Cô nhận lời thoải mái như vậy, Thịnh Viễn Thời lại có chút bất ngờ. Suy cho cùng thì anh đã quen cái kiểu tranh cãi của Trình Tiêu với mình, “Nhận lời nhanh như thế, có khi nào đến lúc đấy lại thất hứa không vậy?”

Trình Tiêu cố ý nói: “Nếu em nói phải, Thịnh tổng định đích thân xuất chinh à, đây là điều tối kỵ của nhà binh đấy nhé.”

Thịnh Viễn Thời cười, “Không cần biết phạm phải chuyện tối kỵ gì, chắc chắn Cố tổng đều thể xoay chuyển càn khôn, với lại, việc tạo mối quan hệ tốt với bên kiểm soát không lưu, cũng nên là boss lớn ra mặt chứ, em thấy thế nào?”

Trình Tiêu cắn răng, trái lương tâm mà biểu dương anh: “Thịnh tổng đúng là suy nghĩ thấu đáo.”

Trong mắt Thịnh Viễn Thời loáng thoáng ý cười, “Anh vẫn luôn cảm thấy, xét về chỉ số thông minh, anh thắng rất nhiều người đấy.”

***

Lời tác giả

“Tôi cảm thấy, xét về phương diện không biết xấu hổ, Thịnh tổng, anh cũng thắng rất nhiều người đấy.”

***

[1] ILS – Instrument landing system: Hệ thống hạ cánh bằng thiết bị là một hệ thống định vị vô tuyến cung cấp hướng dẫn tầm ngắn cho máy bay để cho phép chúng tiếp cận đường băng vào ban đêm hoặc khi thời tiết xấu.